Geschiedkundige specialismen

De geschiedenis van...

Het leuke van geschiedenis is dat er allerlei deel gebieden zijn waar je de geschiedenis van kunt onderzoeken. Zo kan het voor economen handig zijn om de economische geschiedenis te kennen, voor meteorologen de geschiedenis van het klimaat, etc.

Feitelijk is voor bijna iedere wetenschappelijke discipline geschiedenis een factor. Uitzonderingen zijn puur abstracte wetenschappen, zoals filosofie en wiskunde, en de onveranderlijke wetten van de natuurkunde.

Van bijdrage naar hoofdonderwerp 

Met het veranderen van de maatschappij zijn ook de verhalen die geschiedkundigen vertellen veranderd. Zo veranderde de belangstelling van politiek en staatkunde naar het individu en de samenleving. In plaats van verhalen over koningen en landen ging het steeds meer over de bevolking, en de omstandigheden waarin men leefde. Om deze verhalen te vertellen werd uitgebreid onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de economie, de sociale verhoudingen, de plaats van vrouwen, dieren, eten etc.

Er ontstonden specialisten en specialismen op deze deelgebieden; de economie van de landbouw, technologische ontwikkelingen in de bouwkunst etc. Specialisatie is zo belangrijk geworden dat er eigenlijk geen overzichtswerken meer verschijnen.

Verbindingen

Specialisten zijn vaak neerbuigend over generalisten. Begrijpelijk, want het is lastig om fijne nuances in een groot verhaal te verwerken. Toch volgt de vraag: hoe precies willen we het weten? Zelfs als het mogelijk was om ieder moment van de geschiedenis te kennen is het altijd een kwestie van interpretatie. Uiteindelijk vertellen we een verhaal,  we moeten keuzes maken, weglaten, nadruk leggen. De Amerikanen delen geschiedenis in bij de kunsten, en dat lijkt me goed.

De kunst van goede geschiedschrijving is het verbinden van elementen om een verhaal te vertellen. Je kunt geen verhaal vertellen zonder een plot, een hoofdpersoon, of een spanningsboog. Het is de taak van de geschiedschrijver om zo dicht mogelijk bij de harde feiten te blijven zonder te vervallen in een droge opsomming. 

De uitdaging voor mij is het erkennen van mijn eigen vooroordelen en uit mijn beperkte belevingswereld stappen om een verhaal te vertellen dat zo universeel mogelijk is.

Falen is daarbij onvermijdelijk, maar maakt de onderneming niet minder interessant.

Foto: untums